Çocukları tehdit eden Strep-A enfeksiyonuyla ilgili akıllarda birçok soru işareti var. Strep-A hangi belirtilere yol açar? Tehlikeli midir?
Ne zaman doktora başvurulması gerekir? Korunma yolları nelerdir? İşte Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Koray Hacıoğlu’nun bu sorulara verdiği yanıtlar…
Koray Hacıoğlu
Strep-A nedir?
Sonbahar ve kış dönemlerinde süt çocukları, okul öncesi ve okul çağı çocuklarda ateşli üst solunum yolu enfeksiyonlarında ciddi artışlar görülür. Bu hastalıklar çoğunlukla boğaz ağrısı ve ateşle birlikte seyreder. Genel olarak üst solunum yolu enfeksiyonlarına virüsler neden olurken, Beta mikrobu da (Strep A) virüslerden sonra en sık üst solunum yolu enfeksiyonu yapan bakteridir. Her mevsim görülür. Bugünlerde de görülme sıklığı fazladır.
Ne gibi belirtiler gösterir?
Betanın bulguları yaşa göre değişkenlik gösterebilir. Bebeklerde daha düşük ateşle seyredip, burundan koyu veya kanlı bir akıntı gelebilir. 1-3 yaş arası oyun çocuklarında ateş daha yüksektir, koyu veya kanlı burun akıntısı, keyifsizlik, iştahsızlık boyun lenf bezlerinde şişlik ve karın ağrısı görülür. Hastalık 5-15 yaş arasındaki çocuklarda yaygındır ve 3 yaşın üzerindekilerde semptomlar daha şiddetlidir. Bu çocuklar genellikle daha hasta görünür. Aşırı boğaz ağrısına boyun lenf bezlerinde şişlik, 38.5 dereceden yüksek ateş ve bademciklerin üzerinde iltihap da eşlik eder. Ayrıca hastalığın seyri sırasında dil üzerinde de önce beyaz sonra kırmızı çilek dili görünümü gelişir. Beta enfeksiyonu bazen deri döküntüsüyle de seyreder ve buna kızıl hastalığı denir. Ani ateş, boğaz ağrısı ve yutkunma zorluğunda doktora başvurulmalıdır.
Nasıl bulaşır?
Çoğu boğaz enfeksiyonu gibi Beta mikrobu da çok bulaşıcıdır. Hastalık en sık okul, yurt, alışveriş alanları gibi kalabalık yerlerde hasta kişilerin teması sonucu ve hapşırık, öksürük nedeniyle havaya saçılan damlacıkların solunmasıyla bulaşır.
Teşhisi kolay mıdır?
Detaylı vücut ve boğaz muayenesinden sonra Strep-A hızlı testi ve boğaz kültürü yapılır. Strep-A hızlı testi genellikle 1 saat içinde sonuçlanır ve tedaviye karar vermekte yardımcı olur. Ancak güvenilir olan altın standart tanı yöntemi boğaz kültürüdür ve yaklaşık 3 gün içinde sonuçlanır.
Hangi hastalıklarla karıştırılır?
Bu hastalığın, ateş ve boğaz ağrısıyla seyreden birçok üst solunum yolu mikrobuyla ortak özelliktedir. En sık Adenovirüs, EBV, influenza ve soğuk algınlığı virüsleriyle karıştırılır.
Nasıl tedavi edilir?
Strep-A testi negatif çıkarsa enfeksiyonun etkeni çoğunlukla virüslerdir. Bu durumda antibiyotik gereksizdir. Ancak kesin doğrulama için yine de boğaz kültürü sonucunu görmek gerekir. Eğer test pozitif yani Beta olduğunu gösterirse penisilin grubu iğne veya ağız yoluyla antibiyotik kullanmak gerekir. Antibiyotiğe başlandığında şikayetler kaybolsa bile tedaviyi planlanan süre boyunca kullanmak gerekir.
Tedavi edilmezse nelere yol açabilir?
Eğer hastalık tedavi edilmezse veya tedavi yarıda bırakılırsa enfeksiyon kötüleşerek vücuda yayılır. Bademcik apsesi, orta kulak iltihabı, eklem romatizmasının yanı sıra toksik şok, kalp ve böbrek romatizması gibi hayatı tehdit eden ciddi komplikasyonlar gelişebilir.
Korunma yolları nelerdir?
Hastalık belirtileri olan kişilerden çocuklarımızı uzak tutmak veya teması en aza indirmek ana korunma yöntemidir. Ancak çoğu kişi hastalık belirtileri olmadan bulaştırıcı olduğundan tam anlamıyla gerçek bir korunma yolu yoktur. Sağlıklı beslenerek bağışıklığı güçlü tutmak ve hijyene dikkat etmek de önemlidir.
