AKP Genel Başkan Vekili Mustafa Elitaş’ın “EYT’nin 5 yıllık maliyeti 300 milyar dolar, 6 Şubat depreminin Türkiye’ye imalat maliyeti ise 60 milyar dolar” şeklinde yaptığı açıklama kafaları karıştırmıştı.
Çalışma hayatı ve sosyal güvenlik uzmanı Aziz Çelik, Elitaş’ın verdiği rakamların doğru olmadığını savundu. Çelik, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, Elitaş’ın hesaplamalarına göre EYT’lilerin aylık 75 bin TL maaş alması gerektiğini öne sürdü.
“Mustafa Elitaş’a göre EYT’nin 5 yıllık maliyeti 300 milyar dolarmış! Yanlış okumadınız, EYT’nin 5 yıllık maliyeti üç yüz milyar ABD dolarıymış! Ya sayı saymasını bilmiyorlar ya da sayı saymasını bilmiyorlar! Bu hesaba göre EYT’liler ayda 75 bin TL emekli aylığı alması lazım!” diyen Çelik, “Elitaş’ın yıllık EYT maliyetinin 60 milyar dolar olduğunu belirttiğini hatırlatan Çelik, “60 milyar dolar x 33 TL = 2 trilyon TL eder. Ortalama yıllık EYT maliyeti 2 trilyon TL’yi buluyor” açıklamasında bulundu.
2024 yılı için yaptığı hesaplamada, yıllık 2 trilyon TL maliyetin aylık 165 milyar TL’ye denk geldiğini belirten Çelik, 2,2 milyon EYT’li olduğunu varsayarak her bir EYT’linin ayda en az 75 bin TL alması gerektiğini vurguladı.
“165 milyar lira/2,5 milyon EYT’li= 75 bin TL (bayram ikramiyeleri dahil)” hesabını yapan Çelik, “Ey EYT’liler, Elitaş’a göre ayda yaklaşık 75 bin lira emekli aylığı alıyormuşsunuz! Ülke ekonomisini bu hesaplarla mı yönetiyorsunuz? Palavra, gerçek dışı bir maliyet hesabı!” ifadelerini kullandı.
ELİTAŞ NE DEDİ?
AKP Genel Başkan Vekili Mustafa Elitaş, katıldığı canlı yayında yaptığı açıklamada EYT konusuna değinerek, “EYT’nin 5 yıllık maliyeti 300 milyar dolar olacak. 6 Şubat depremi ise Türkiye’ye 60 milyar dolar üretim maliyeti getirdi. Toplum bu konuda bir uzlaşmaya vardı ve kimse itiraz etmedi. 2023 yılında 2,5 milyon kişi emekli olabilecekken, bu sayı 2028’de 4,8 milyona ulaşacaktı. Şu anda muhtemelen 3 milyona yakın kişi EYT kapsamında emekli oldu. Erken emeklilik konusunda medyanın bile ‘EYT ne zaman çıkacak?’ diye sorduğunu gördük. 85 milyon kişi, 4,5 milyon insanın erken emekliliğinin maliyetini birlikte ödeyeceğimizi söyledi ve bunu hayata geçirmeye çalışacağız” dedi.
EYT NEDİR?
EYT (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) Türkiye’de emeklilik sistemindeki yaş ve prim gün şartları nedeniyle mağduriyet yaşayan kişileri tanımlayan bir terimdir. 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigorta girişi yapmış bireyler, emekli olabilmek için ek yaş şartlarına tabi tutulmuş ve bu durumdan olumsuz etkilenmişlerdir. EYT, bu kişilerin emeklilik hakkını elde etmelerini sağlayan bir düzenlemedir.
EYT ŞARTLARI
EYT kapsamında emeklilik başvuruları, e-Devlet üzerinden veya SGK’ya dilekçe verilerek yapılabilir. 1 Mart 2023 tarihinde yürürlüğe giren 7438 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile yapılan düzenlemeye göre, gerekli prim gününü ve hizmet süresini tamamlayan sigortalılara yaşlılık aylığı bağlanabilir. İşverenler tarafından işten ayrılış bildirgelerinin verilmesi ve Sosyal Sigortalar Kurumu’na “Gelir/Aylık/Ödenek Talep Belgesi” ile başvuruda bulunulması gerekmektedir. EYT şartları şu şekildedir:
-
SSK (Sosyal Sigorta Kurumu) EYT Şartları:
- Kadınlar: 5.000 prim günü ve 20 yıl hizmet süresi
- Erkekler: 5.000 prim günü ve 25 yıl hizmet süresi
-
Bağkur EYT Şartları:
- Kadınlar: 7.200 prim günü ve 20 yıl hizmet süresi
- Erkekler: 9.000 prim günü ve 25 yıl hizmet süresi
- Bu şartlar, 8 Eylül 1999 ve öncesinde sigorta girişi yapılanlar için geçerlidir.
-
Emekli Sandığı EYT Şartları:
- Normal emeklilik: Kadınlar için 20 yıl (7.200 gün) ve erkekler için 25 yıl (9.000 gün) hizmet süresi
- Kısmi emeklilik: 10 yıl (3.600 gün) hizmet süresi ve 60 yaş
Bu düzenlemelerle, emeklilik yaşı ve prim gün sayısına dair yaşanan mağduriyetlerin giderilmesi hedeflenmektedir.
